De verminderde koopkracht en de gestegen energiekosten zijn ook merkbaar voor de toerismeaanbieders in Oostkantons. Terwijl de gemiddelde bezettingsgraad van de logiesverstrekkende bedrijven min of meer gelijk bleef aan vorig jaar, werd er wel opgemerkt dat de klanten tijdens deze kerstvakantie minder uitgaven dan anders. Tegelijkertijd moesten de meeste bedrijven hun prijzen verhogen met het oog op de huidige energiecrisis. En last but not least is ook het gebrek aan personeel een zorg voor veel toeristische ondernemingen, zo blijkt uit een enquête van Toeristisch Agentschap Oost-België.
In vergelijking met vorig jaar meldde de helft van de hotel- en kamerverhuurders dat de bezoekersaantallen gelijk bleven. Een kwart meldde een slechtere bezettingsgraad dan in het voorgaande jaar. Concreet betekent dit een gemiddelde bezettingsgraad van 58 %, waarbij 4 van de 10 etablissementen een bezettingsgraad van 80 % of meer bereikten. De geboekte overnachtingen waren voornamelijk op basis van halfpension of ontbijt. Gastronomische verblijven waren minder populair in 2022-23.
Van de vakantiewoningen en -huizen verklaarde 72 % dat zij tijdens de vakantie tussen 80-100 % bezet waren. De gemiddelde bezettingsgraad van de logementen bedroeg 82%. Hier verklaarde 72 % van de etablissementen dat de bezettingsgraad hetzelfde was als in 2021-22. Ook moet worden opgemerkt dat gasten van vakantiewoningen over het algemeen langer in de Oostkantons blijven. Terwijl de weekendtrip op de eerste plaats kwam in de ranglijst voor alle logiesverstrekkende bedrijven, kwamen verblijven van meer dan 5 dagen op de tweede plaats voor vakantiewoningen en verbleven mensen meestal alleen in hotels voor een korte vakantie of een overnachting op doorreis.
De reservatie van hotelbezoekers verloopt op korte termijn
Uit de enquête bleek dat kamerreserveringen in hotels, hostels en gastenkamers vaak op korte termijn gebeuren. Zo vindt 46 % van de boekingen plaats binnen de maand van aankomst. Slechts 15% van de reserveringen wordt meer dan 3 maanden voor het begin van de vakantie gemaakt. De enquête onder exploitanten van vakantiewoningen en -huizen geeft een tegenovergesteld beeld. Hier boekt slechts elke vijfde persoon binnen de maand van aankomst, ongeveer een derde tussen 1 en 3 maanden voor aankomst en bijna de helft van de bezoekers reserveert zijn vakantiehuis minstens 3 maanden van tevoren.
De keuze van de boekingskanalen is voor de verschillende soorten accommodatie gelijk verdeeld. De meeste boekingen gaan via een direct contact, op de tweede plaats komen relevante boekingsplatforms en ook reisbureaus worden benaderd voor boekingen.
Excursies waren weer meer in trek
Er is een positieve ontwikkeling van de toeristische attracties in de Oostkantons. 63% van de bestemmingen noteerde hogere bezoekersaantallen dan in dezelfde periode vorig jaar. Een belangrijk verschil ligt in de sanitaire maatregelen (bv. Covid-Safe-Ticket), die tijdens de kerstvakantie 2021-22 van kracht waren, maar in 2022-23 was dat niet meer zo. Momenteel heeft de pandemie geen gevolgen meer voor aanbieders van toerisme en hun gasten. Het milde maar regenachtige weer moedigde de mensen ook aan om indoorbestemmingen te bezoeken. Het Huis voor Toerisme in Malmedy zag vlak voor het einde van de kerstvakantie een stijging van 28,5% in het aantal bezoekers ten opzichte van dezelfde periode in 2021-22.
Tijdens de kerstvakantie waren vooral wandeltochten en gezinsuitstapjes populair bij de bezoekers, maar ook regionale producten, restaurants en culturele bezoeken vormden een trekpleister voor toeristen. Voor de informatie rond bezienswaardigheden maakten de gasten vooral gebruik van internet en sociale media. Ook tips van kennissen of hun eigen eerdere ervaringen in de Oostkantons, evenals brochures over de regio waren belangrijk voor het vergaren van informatie.
Inflatie en verminderde koopkracht laten zich voelen
Op de vraag of de leden van het Toeristisch Agentschap Oost-België de verminderde koopkracht van de mensen en de inflatie in hun bedrijf voelen, antwoordde ongeveer de helft van de logiesbedrijven bevestigend. De hotels en gastenkamers die een verandering in het gedrag van de gasten constateerden, verklaarden dat zij, in tegenstelling tot de gemiddelde stabiele frequentie, minder gasten ontvingen (42% uit deze groep) en dat vaste gasten minder vaak of voor een korter verblijf kwamen (16%). Daarnaast werd benadrukt dat gasten minder geld uitgeven aan hun vakantie (26%) en soms ook gebruik maken van combinatie- en speciale aanbiedingen en kortingsbonnen.
50% van de ondervraagde eigenaars van vakantiewoningen die de invloed van de verminderde koopkracht op hun bedrijf merkten, gaven ook een daling van het aantal gasten aan. 33% benadrukte dat klanten geneigd zijn kortere verblijven te boeken. Op het gebied van toeristische bestemmingen merkte 63% een verandering in het gedrag van de gasten. Net als de accommodatiebedrijven wezen zij erop dat de bezoekers minder geld uitgaven voor hun activiteiten en gebruik maakten van aanbiedingen met korting.
Stijgende energiekosten en personeelstekort veroorzaken problemen voor bedrijven
De stijgende energiekosten zijn ook een uitdaging voor toeristische ondernemingen. Om de stijgende kosten te dekken, moest 85% van de hotels en gastenkamers en 82% van de vakantiewoningen hun prijzen verhogen. In totaal bedroeg 45 % van de prijsstijgingen minder dan 5 % en 39 % tussen 5 en 10 %. 16 % van de getroffen bedrijven verhoogden hun prijzen met meer dan 10 %.
Het gebrek aan personeel in de toeristische sector is vooral merkbaar in het hotelwezen. 72 % van de ondervraagde hoteliers verklaarde te weinig personeel in hun bedrijf te hebben. Ongeveer de helft van de getroffen bedrijven moest als reactie daarop de openingstijden van hun bedrijf aanpassen en 4 van de 10 namen ook meer studenten in dienst. Er werd ook gemeld dat er minder maaltijden werden aangeboden en minder boekingen werden aanvaard.
De toeristische sector in de Oostkantons kijkt met veel hoop naar 2023 voor een verbetering van de arbeidsmarkt, een verlaging van de kosten van levensonderhoud en een verlaging van de energiekosten.
Info over de enquête: De online enquête werd uitgevoerd bij de bedrijven die lid zijn van het Toeristisch Agentschap Oost-België. De enquête bestrijkt de periode van de kerstvakantie van 26 december 2022 tot en met 6 januari 2023 en is uitgevoerd tussen 30 december en 2 januari. De resultaten zijn niet juridisch bindend en hebben uitsluitend betrekking op de Oost-Belgische bedrijven die aan de enquête hebben deelgenomen.
Wandelen in de natuur is een van de favoriete activiteiten van de gasten. ©Pierre Pauquay/SPRL Cernix